کاخ عالی قاپو یکی از بناهای تاریخی اصفهان در ضلع غربی میدان نقش جهان و روبروی مسجد شیخ لطفالله قرار دارد که یکی از شاهکارهای معماری دوره صفوی در قرن یازدهم میباشد، پس از انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان در سال های 973 تا 977 شروع به ساخت کردند این کاخ دروازه مرکزی کلیهی قصرهایی است که در دوره صفویه در میدان امام احداث شدهاند. این بنا که دردوره شاه عباس اول ایجاد شد ابتدا ساختاری ساده داشت اما با گذشت زمان در دوره جانشینان وی تغییراتی در آن داده شد: طبقاتی به آن افزوده شد، ایوان ستون دار نیز بعدا به آن اضافه شد این کاخ اکنون دارای 6 طبقه است که هر طبقه دارای تزئینات خاصی است. عالی قاپو از دو کلمه "عالی" و"قاپو" ساخته شده است که یک کلمه ترکی به معنای درگاه بلند یا سر در بلند است.
در طرفین در ورودی عمارت شش طبقه دو سکوی سنگی وجود دارد. کتیبه ای نیز در بالای در ورودی قرار گرفته است که قسمتی از آن با گذشت زمان از بین رفته است. کرباسی که پس از در ورودی قرار گرفته سقفی بلند به اندازه مدخل جلویی ساختمان دارد. در همین کرباس مقابل در ورودی عمارت اصلی دری دیگر با دو سکو در طرفین هست که کرباس را به حیاط پشت ارتباط می دهد. بالای این در پنجرهای مشبک قرار دارد که از آن نور به داخل کرباس می تابد. اتاق های اطراف همین کرباس در حقیقت محل ادارات دولتی بوده است.
دو راه پله مارپیچ در دو گوشه طبقه اول راه های ارتباطی را تشکیل میدهند. بالای طبقه اول چهار طبقه هست که هر دو طبقه علاوه بر اتاق هایی که دارند دارای تالار بزرگ هستند. نخستین تالار به وسیله دری بزرگ به ایوان بخش جلویی عمارت باز میشود. بر در دیوار این تالار نقوشی زیبا و رنگارنگ وجود دارد که اغلب از آثار رضا عباسی است. علاوه بر مینیاتورهای کار هنرمند معروف عصر صفوی رضا عباسی، گچبری های آخرین طبقه است که تالار آن به «اتاق موسیقی» یا «اتاق صوت» نیز معروف است.
آستانه کاخ عالیقاپو از دیدگاه کمپفر:
کاخ عالیقاپو دارای آستانهای از جنس مرمراست که در تکریم و اجلال پادشاه سهم عمدهای دارد و عابرینی که میخواهند بدون شرفیابی به خدمت شاه برسند در آنجا به زمین میافتند و آستانه را میبوسند بنابرین همه سعی میکنند کفششان به آستانه نخورد وگرنه نگهبان آنان کتک جانانهای میزند.
نگاشته شده توسط: هتل نارنجستان